GOTS Danışmanlık
Küresel Organik Tekstil Standardı (GOTS) ile ilgili yapılan belgelendirme/sertifikasyonfaaliyeti GOTS Belgelendirme olarak anılabilir. Bu belgelendirme faaliyeti kapsamında yapılan danışmanlık hizmetlerine ise GOTS Danışmanlık denir.
Bu standartla ilgili ürünlerin üretim alanlarının, iş yerlerinin ve ticaretini yapan kuruluşların GOTS Belgelendirme faaliyeti, GOTS izleme sistemi temellerine dayalı olarak akredite edilen bağımsız kuruluşlarca yapılmaktadır. GOTS sertifikasyon (belgelendirme) işlemlerinin başarılı olarak tamamlanmasıyla, sertifikalandırılmış olan kuruluş GOTS programına dahil olduğunu gösterecek olan ve GOTS logosunun kullanılmasına izin veren bir lisansa ya da belgeye sahip olur.
Bu belgeye sahip olan kuruluş ürünlerine GOTS logosunu iliştirebilir.
GOTS Etiketleme Kriterleri
GOTS standartları kapsamındaki gerekliliklere uyumluluğu göstermek için firmalar ürünlerine GOTS’a uygun etiketleme yapabilirler. Bu etiketlemeyi yaparken aşağıdaki kriterlere dikkat etmek gerekir.•Etiket Sınıfı 1: “Organic”. Bu ifadeyi taşıyan tekstil ürününde en az %95 sertifikalı organik elyaf bulunmalıdır.
•Etiket Sınıfı 2: “Made with % Organic (% organik ile üretilmiştir.)”. Bu ifadeyi taşıyan tekstil ürününde en az %70 sertifikalı organik elyaf bulunmalıdır. Aynı tipteki geleneksel
(konvansiyonel) ve organik elyafların, aynı üründe karıştırılması yasaktır. Geleneksel pamuk, angora yün ve virgin polyestere ürün bileşiminde müsaade edilmemektedir.
GOTS Kapsamında Çevre Yönetimi ile İlgili Kriterler
Küresel Organik Tekstil Standardı (GOTS) kapsamında çevresel kriterler de bulunmaktadır.Bu kriterler;
•İşlem zincirinin her aşamasında organik elyaf ürünleri geleneksel elyaf ürünlerinden ayrılmalı ve açıkça tanımlanmalı,
•Tüm kimyasal girdiler (örneğin; boyalar, yardımcı maddeler ve proses kimyasalları) değerlendirilmeli ve zehirli hale gelme (toksisite) ve biyolojik bozunabilirlik/elimine
edilebilirlik ile ilgili temel gereksinimler karşılanmalı,
•Zehirli ağır metaller, formaldehit, aromatik çözücüler, fonksiyonel nano parçacıklar,
genetiği değiştirilmiş organizmalar (GMO) ve bunların enzimleri gibi girdiler yasaklanmıştır,
•Oksijen bazlı ağartıcılar kullanılabilir ancak klor bazlı ağartıcılar kullanılamaz,
•Kansorejen amin bileşiklerini açığa çıkaran azo boyaları yasaklanmıştır,
•Ambalaj malzemesi PVC içermemeli,
•Aromatik solvent kullanılan transfer baskı ve Fitalat – PVC kullanılan plastisol baskı yasaklanmıştır,
•Tüm ıslak işlem ünitelerindeki atık su, fonksiyonel bir atık su artıma tesisinde işleme tabi tutulmalı, gibi maddelerden oluşmaktadır.
BSCI Danışmanlığı
BSCI Nedir?
1977’de Dış Ticaret Birliği (Foreign Trade Association - FTA) olarak Brüksel’de kurulan BSCI, özel bir dernek yada birlik olarak açıklanabilir. Aslında 2003 yılına kadar FTA adı ile bilinen bu birlik, 2003’te FTA tarafından kurulmuş ve BSCI adını almış olarak da kabul edilmektedir. Yani bir nevi, 1977 yılında kurulan FTA içinden çıkan özel bir birliktir. BSCI kısaltmasının açılımı; Business Social Compliance Initiative yani, İş Sosyal (Toplumsal) Uyumluluk Girişimi’dir. Günümüzde bu birlik Amfori BSCI olarak anılmaktadır.
BSCI’nin kurulma amacı; şirketlere küresel tedarik zincirlerinde sosyal uyumu iyileştirmek için pratik ve verimli bir sistem sunmak olarak belirtilebilir. Bu amaçla yola çıkan BSCI’nin başarısı, 2011 yılında yeni bir yönetim yapısı benimsemesine ve sürdürülebilirliği temel işlerine entegre etmelerine yol açmıştır. 2007 yılında BSCI’nın Avrupa dışındaki ilk ofisi Hong Kong’ta kurulmuştur. 2014 yılında ise, tedarik zincirlerinde çevresel performansı iyileştirmeye kendini adamış şirketleri desteklemek için şimdiki adı Amfori BEPI olan Çevresel İş Performans Girişimi (Business Environmental Performance Initiative) geliştirilmiştir.
BSCI’nin belirlediği standartlara da BSCI Standartları denir. BSCI, Uluslararası İşçi (Emek, Çalışma) Organizasyonu’nun (International Labour Organization – ILO) iş ve işçi güvenliği standartlarını temel alır ve tedarik zincirinin sosyal performanslarının sürekli olarak iyileşmesini teşvik eder. Hedef, SA 8000 Standardı ya da ona eş değer gibi standartlarca belgelendirilmiş olmak ve böylece sürdürülebilir çalışma koşullarını dünya genelinde desteklemektir.
BSCI kriterlerinin ana maddeleri;
• Yasalara uygunluk (Türkiye’de şu an 6331 Sayılı İSG Kanunu yürürlülükte. Buna uyulması gerek.),
• Çalışma saatlerinin yürürlükte olan iş kanununa uygun olması,
• Tazminatlar, yani çıkarılacak işçinin ihbar tazminatı, kıdem tazminatı hesaplamalarının yasada belirtildiği gibi olması,
• Çocukların çalıştırılmasının önlenmesi (16 yaşından küçük işçiler çocuk işçi statüsündedir. Kanunen çocuk işçi çalıştırılması yasaktır.),
• Zorla çalıştırmanın önlenmesi ve cezai tedbirler,
• Örgütlenme özgürlüğü ve toplu görüşme hakkı (İşçilerin sendika üyeliği ve sendika ile ilgili faaliyetlere katılma hakkı vardır.),
• Her tür ayrımcılığın önlenmesi,
• İş yeri sağlığı ve emniyeti, işyerinin güvenli bir ortam haline getirilmiş olması, olarak açıklanabilir.
BSCI Belgesi Nedir?
BSCI Belgesi, Amfori BSCI tarafından belirlenen standartlara uygun olunduğunu ve gerekli denetimlerin başarıyla
geçildiğini gösteren bir belgedir. BSCI ile benzer amaca yönelik çalışma yapan bir organizasyon da SEDEX’tir.
SEDEX; küresel tedarik zincirlerinde çalışma koşullarını iyileştirmek için çalışan, dünyanın önde gelen ahlaki (etik)
ticaret hizmeti sağlayıcılarından biridir. SEDEX, kar amacı gütmeyen bir organizasyondur. (SEDEX ifadesinin
açılımı ile ilgili SEDEX’in resmi sitesinde bir açıklama bulunamamıştır. Bu ifade bir kısaltmadan ziyade bir marka olarak kabul edilmelidir.)
BSCI belgesi almak için;
• BSCI tedarik zincirinde var olan bir kuruluştan talep alınabilmeli,
• Talep alındıktan sonra talep kabul edilirse denetim planı oluşturulmalı ve BSCI standartlarına göre denetim • Yapılan denetim sonucunda uygunsuzluk varsa giderilmesi için tanınan sürede uygunsuzluklar giderilmelidir.
Uygunsuzluk yoksa ilgili kuruluş BSCI veri tabanına dahil edilir. Kuruluş BSCI veri tabanına dahil olmak istediği süre içerisinde yıllık olarak gözetim ve denetime tabi tutulur.
BSCI Danışmanlık
BSCI Danışmanlık; BSCI belgesi almak için gerekli testlere veya denetimlere girecek firmalara yapılan danışmanlık hizmetidir. Bu danışmanlık hizmeti ülkemizde özel firmalar tarafından verilebilmektedir. Bu danışmanlık hizmetinde amaç; BSCI standartları ile alakalı denetime girecek firmaların veya bu standartları kurumlarında uygulamak isteyen firmaların gerekli denetim öncesi çalışmaların yapılması ve yönetici ile çalışanların bilinçlendirilmesidir. Bu danışmanlık hizmeti kapsamında;
• Gerekli dokümantasyonun oluşturulması,
• Çalışma saatleri ile ilgili uygulamaların değerlendirilmesi,
• Yasal gerekliliklere uygun ödeme şeklinin oluşturulması,
• Çocuk işçi ve genç işçilerle ilgili uygulamaların değerlendirilmesi,
• Uygun sıcaklık, havalandırma, gürültü, aydınlatma, hijyen koşulları, yeterli hareket alanı gibi çalışma koşullarının değerlendirilmesi,
• Sağlık ve sosyal alanlarla ilgili standartların değerlendirilmesi,
• Sağlık ve sosyal alanlarla ilgili gerekliliklerin oluşturulması,
• İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksikliklerin tespit edilmesi ve risklerin değerlendirilmesi,
• Çevre yasalarına uyumluluğun değerlendirilmesi,
• Ayrımcılık, taciz ve istismar konularında bilinçlendirme gibi hizmetler verilmektedir.
BSCI Belgesi Alma İle İlgili Denetim Süreci
BSCI ile ilgili denetimi yapacak olan BSCI Denetçisi, denetim yapacağı sektörde deneyimli olan kişidir. Yani, gıda sektöründe denetim yapılacaksa, denetimi yapacak kişi gıda sektöründe deneyimli muhtemelen bir gıda mühendisi olmalıdır. BSCI denetimi yapacak kişi mutlaka SA 8000 Sosyal Uygunluk Denetimi Denetçi Eğitimi ve Sertifikasını almış olmalıdır. Denetimin dayanağı, iş kanunu, iş güvenliği kanunu ve ILO yasalarıdır. Genel olarak bu kanun ve yasaların maddeleri BSCI denetim kriterlerini oluşturur ve denetime girecek işletme hangi sektörde olursa olsun bu kanun ve yönetmeliklere uygun çalışmalıdır.
Mesailer, ücret ödemeleri, izinler, molalar, eğitimler, işçi talimatları, acil durum önlemleri, ekipmanların kullanımı ve talimatlar, işçilerin talimatları ve işverenin politikası, BSCI denetiminde çok önemli olan hususlardır. BSCI belgesi almak isteyen firma hangi sektörde olursa olsun, bu belgeyi almaya başvurmadan önce bir danışmanlık firmasından yararlanırsa, faydasını görecektir.
Küresel Geri Dönüşüm Standardı (GRS), isminden de anlaşılacağı üzere geri dönüştürülmüş ürünleri kapsayan bir standarttır. Bu standart, geri dönüştürülmüş ürünler kullanan veya bu ürünlerin ticareti yapan firmaları ilgilendirmektedir. Yeni ürünlerin, geri dönüştürülmüş ürünler; cam, kağıt, plastik vb. gibi malzemelerin en az %20gösteren birçok firma GRS danışmanlığı alarak bu sertifikaya sahip olmak istemektedir. Zira standart, malzeme ve üretim prosesleri dışında, iş güvenliği, işçi sağlığı, atık yönetimi ve çevre gibi birçok konuyu da içine almaktadır.
GRS’nin ilk ortaya çıkışı 2008 yılında gerçekleşmiştir. Control Union Certifications (CU) tarafından geliştirilen bu standartın yönetimi ve mülkiyeti daha sonra 2011 yılında Textile Exchange’e devredilmiştir. 2014 yılında 3.0 versiyonu ve son olarak 2017 yılında 4.0 versiyonu yayınlanan GRS, son yıllarda çok fazla ilgi gören ve gerekliliği anlaşılan bir standart olmaya başlamıştır. Bu bakımdan, GRS danışmanlığı ve eğitim hizmetleri de bu sertifikaya sahip olmak isteyen firmalar açısından önemli hale gelmiştir.
Textile Exchange Nedir?
Textile Exchange, 1.7 trilyon dolarlık bir sektörün yarattığı olumsuz çevresel ve sosyal sonuçları en aza indirgemek ve hatta tersine çevirmenin en iyi yolunu bulmak için tekstil tedarik zincirinin tüm sektörleriyle yakından çalışan küresel kar amacı gütmeyen bir organizasyondur.
GRS’nin Hedefleri Nelerdir?
GRS´nin temelde amacı, geri dönüştürülmüş malzemelerin ürünlerde kullanımını artırmak ve üretiminden kaynaklanan zararı azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmaktır.
Bu amaç doğrultusunda aşağıdaki önemli noktalara dikkat edilmektedir:
• Geri dönüşümlü ürün tanımının çoklu uygulamalar arasına yayılması.
• Geri dönüşümlü girdi malzemelerinin izlenmesi ve takibi.
• Sektördeki güncel bilgilerin ve gelişmelerin müşterilere (hem marka hem de tüketici) iletilmesi.
• Üretim proseslerinin insan ve çevre üzerindeki zararlı etkilerinin azaltılması.
• Nihai üründeki malzemelerin gerçekten geri dönüştürülebilir ve daha fazla sürdürülebilir şekilde işlendiğine dair bir güvencenin sağlanması.
• Geri dönüşümlü malzemelerin kullanımında ve kalite konularıyla ilgili inovasyonun teşvik edilmesi.